Maagproblemen, zoals een opgeblazen gevoel, brandend maagzuur of zure oprispingen, behoren tot de meest voorkomende gezondheidsklachten. Veel mensen gebruiken PPI’s, zoals omeprazol of pantoprazol, om de symptomen te verlichten. Deze geneesmiddelen – meestal op voorschrift, maar sommige kleine verpakkingen zijn voorschriftvrij – verlagen de aanmaak van maagzuur, waardoor de zuurtegraad in de maag afneemt en de klachten verminderen.
Maar PPI’s worden vaak langer en breder gebruikt dan nodig is, bijvoorbeeld voor klachten als een moeizame vertering of een opgeblazen gevoel – problemen waarvoor ze eigenlijk niet bedoeld zijn.

Kun jij de feiten en fabels over deze geneesmiddelen onderscheiden?

PPI’s zijn altijd de beste keuze voor maagklachten. 

Fabel. Lichte klachten kunnen vaak verholpen worden met aanpassingen in levensstijl. Alleen bij ernstige of aanhoudende klachten, zoals een maagzweer of slokdarmontsteking, zijn PPI’s noodzakelijk. Veel maagklachten, zoals een opgeblazen gevoel of brandend maagzuur, ontstaan door een ongezonde levensstijl. Kleine aanpassingen kunnen helpen om die klachten te verlichten.
Tips voor een gezonde maag:

• Eet kleinere maaltijden en vermijd eten vlak voor het slapengaan.
• Beperk voedingsmiddelen die reflux kunnen uitlokken: koffie, chocolade, gekruid eten…
• Stop met roken en beperk je alcoholgebruik.
• Zorg voor een gezond gewicht.
• Vermijd knellende kleding rond je maag.
• Verhoog het hoofdeinde van je bed als je ’s nachts klachten hebt.

Blijven je klachten aanhouden? Bespreek dan met je arts of apotheker of PPI’s nodig zijn.

PPI’s beschermen tegen de schadelijke effecten van ontstekingsremmers. 

Feit. Mensen die langdurig ontstekingsremmers (zoals ibuprofen) of lage doses aspirine gebruiken, lopen een verhoogd risico op maagzweren en complicaties zoals een maagbloeding. Dat risico kan aanzienlijk worden verminderd door tegelijkertijd een maagzuurremmer in te nemen. 
Dit preventieve gebruik van PPI’s  wordt sterk aanbevolen voor bepaalde risicopatiënten, zoals ouderen, diabetici of mensen met een voorgeschiedenis van maag- of darmzweren.

PPI’s moeten altijd voor een langere periode worden gebruikt.

Fabel. Hoewel PPI's in sommige gevallen voor langere tijd nodig kunnen zijn, is het belangrijk dat ze voor de kortst mogelijke periode worden gebruikt, tenzij anders geadviseerd door een arts. Bij veel klachten is een behandeling van enkele weken vaak voldoende. Langdurig gebruik wordt enkel aangeraden bij specifieke aandoeningen zoals een Barrett-slokdarm of bij chronisch gebruik van maagbelastende geneesmiddelen.

Langdurig gebruik van PPI’s verhoogt de kans op botontkalking. 

Feit. Hoewel PPI’s veilig zijn bij kortdurend gebruik (2 tot 8 weken), kunnen ze bij langdurig gebruik bijwerkingen veroorzaken. 
Mogelijke bijwerkingen van langdurig gebruik:

• Botontkalking (osteoporose) door verminderde opname van calcium.
• Vitaminetekorten, vooral vitamine B12 en magnesium.
• Verhoogd risico op infecties door veranderingen in de darmflora.
• Nierschade bij chronisch gebruik.
• 
  PPI’s kunnen ook de werking van andere geneesmiddelen afremmen of versterken. Zeker als je meerdere geneesmiddelen neemt (bv. verzwakte of oudere personen), is het aan te bevelen om advies van je arts of apotheker te vragen.

Je kunt stoppen met PPI’s zonder medisch advies. 

Fabel. Abrupt stoppen kan leiden tot een reboundeffect, waarbij je maag tijdelijk extra zuur aanmaakt. Dit kan de klachten juist verergeren. Bouw PPI’s daarom geleidelijk af onder begeleiding van je arts of apotheker. 

Belangrijke aandachtspunten:

• Stop nooit zonder medisch advies!
• Breek geen tabletten doormidden, want daardoor gaat de werking verloren.
• Bespreek altijd met je arts of apotheker of afbouwen mogelijk is en hoe je dat veilig kunt doen.

In bepaalde situaties is het nodig een maagzuurremmer te nemen, soms zelfs voor lange duur.

Conclusie

PPI’s zijn effectief bij de behandeling van ernstige maagklachten, maar onterecht en langdurig gebruik kan schadelijk zijn. Zorg voor een gezonde levensstijl om maagklachten te voorkomen en raadpleeg je arts of apotheker als je twijfelt over het gebruik van maagzuurremmers.